bękart

DTP – Desktop Publishing (publikowanie zza biurka)

Termin ten oznacza komputerowe przygotowanie do druku. DTP pochodzi od zecestwa, które odpowiadało za przygotowanie obrazu kolumn przygotowanych do druku. Zecerstwo dzieliło się na skład (stworzenie tekstu) i łamanie (ułożenie tekstu na kolumny i złączenie go z ilustracjami). Rozwój technologii wyparł tradycyjne metody zecerskie na rzecz komputerowego łamania i składania tekstu.  Z czasem pojęcie DTP zaczęło odnosić się także do przygotowywania dokumentów do publikacji w postaci elektronicznej. Istotne jest, że DTP zajmuje się nie tylko samym obrazem, ale także kształtem podłoża, tak więc termin ten dotyczy także projektowania np. niezadrukowanych opakowań i innych form wykrawanych z papieru, kartonu czy też np. kształtów wycinanych z folii samoprzylepnej.

Skład tekstu

Skład tekstu to określenie wynikające z historii, kiedy tekst był układany z czcionek lub wierszy linotypowych. Obecnie pod tym pojęciem rozumiemy przygotowanie tekstu do wgrania do programu graficznego, ale używane jest również pojęcie szersze, obejmujące również całość działań z przygotowaniem tekstu do druku.

Łamanie tekstu

Łamanie tekstu to obróbka tekstu  w programie graficznym – ułożenie go w szpaltach, zaprojektowanie: czcionek, grafiki pagin, ustawienie zdjęć, dzielenia wyrazów i ewentualnego oblewania zdjęć.

Na co zwrócić uwagę?

Wdowy, bękarty, sieroty i szewce. Pod tymi nazwami kryją się błędy typograficzne, których w poprawnie złamanym tekście być nie powinno.

• Wdowa to pozostawienie na końcu akapitu  krótkiego jednowyrazowego wiersza.
• Bękart  polega na pozostawieniu na początku następnego łamu samotnego końcowego wiersza  tzw. wiersza zawieszonego.
• Sierota to pojedyncze litery, najczęściej spójniki, znajdujące się w ostatnim miejscu w wersie.
• Szewc  polega na pozostawieniu na końcu łamu samotnego wiersza akapitowego.

Dzielenie wyrazów

Wyrazy  w tekście muszą być dzielone i przenoszone zgodnie z zasadami ortograficznymi, a także z uwzględnieniem zasad typograficznych, określających liczbę znaków przed i za dywizem dzielącym wyraz.

Kanaliki

Jest to puste pasmo powstałe z zagęszczenia spacji w kilku wierszach, tworzące dziury w tekście.

Pagina bieżąca i żywa pagina

Parzyste numery stron powinny być na stronach verso, a nieparzyste na stronach recto.

Rzędy tytułów

Jeżeli w naszym składzie mamy tytuły rozdziałów i podrozdziałów, musimy konsekwentnie zachować ich gradację.

Jak zacząć?

Zdefiniuj odbiorców

Dowiedz się do kogo się zwracasz, i zdecyduj jaki jest najlepszy sposób na przekazanie im informacji. Zdefiniowanie odbiorców jest koniecznością przy projektowaniu elementów graficznych, które przyciągną odpowiednich odbiorców.

Odpowiednio zarządzaj białą przestrzenią

Biała przestrzeń w dokumencie jest strefą, w której nie znajduje się żaden tekst ani grafika. Odpowiednio użyta może prowadzić wzrok czytelnika tam, gdzie tego chcesz. Dostosuj białą przestrzeń, zmieniając rozstaw linii oraz kolumn, weź pod uwagę również marginesy.

Po zakończeniu zdania używaj pojedynczej spacji

Istnieje popularna opinia, która jest niepoprawna, że na końcu zdania należy postawić dwukrotnie spację. Zgodnie z założeniami DTP po znaku interpunkcyjnym należy dać tylko jedną spację.

Nie przesadzaj z fontami

W celu złożenia czystego, estetycznego i czytelnego dokumentu, należy korzystać z jak najmniejszej ilości fontów. Ten temat był szczegółowo poruszony we wcześniejszych wpisach.

Marginesy

Odpowiednie ustawienie marginesów jest jedną z najważniejszych kwestii w przygotowywaniu tekstu do publikacji. Jeżeli nie będziemy ostrożni, niektóre wyrazy mogą wychodzić poza stronę drukowania, albo nasz tekst zostanie nieodpowiednio rozłożony.

Światło

Odpowiednio rozłożone światła są niezbędne, aby informacja tekstowo-graficzna prezentowała się w sposób estetyczny i funkcjonalny. Zbyt duże zagęszczenie elementów utrudnia użytkownikom odbiór przekazu.

Balans

Zwróć szczególną uwagę na:

• kontrast (równowaga jasnych i ciemnych tonów)     
• odległość (odległość między elementami)     
• spójność (jak często pojawiają się określone elementy lub wiadomości)     
• wyrównanie (położenie elementu na stronie w stosunku do innych elementów)